Sultan V. Mehmed Reşad’ın Çanakkale Gazeli

Gazel

Sultan V. Mehmed Reşad’ın Çanakkale Gazeli

Deniz savaşları sonunda hüsrana uğrayan düşman ordularının kara muharebelerinde de mağlûbiyete uğramasıyla Çanakkale’yi terke mecbur kalmaları karşısında Sultan V. Mehmed Reşad bir şükür nişanesi olmak üzere bir gazel yazar. Devrin hemen hemen bütün gazete ve mecmualarında “Gazel-i Hümayun, Manzume-i Hümayun, Manzume-i Garrâ-i Hümayun vs.” başlıklarıyla yayımlanan bu gazel

halk tarafından çok beğenilmiştir.

Manzûme-i Garrâ-i Hazret-i Hilâfet-penâhî

Savlet etmişdi Çanakkal‘aya bahr ü berden

Ehl-i İslâmın iki hasm-ı kavîsi birden

Lâkin imdâd-ı ilâhî yetişip ordumuza

Oldu her bir neferi kal‘a-i pûlâd-beden

Asker evlâdlarımın pîşgeh-i azminde

Aczini eyledi idrâk nihâyet düşmen

Kadr ü haysiyyeti pâmâl olarak etdi firâr

Kalb-i İslâma nüfûz etmeğe gelmiş-iken

Kapanıp secde-i şükrâna Reşâd eyle duâ

Mülk-i İslâmı Hudâ eyleye dâim me’men

Gazelin Nesre Çevirisi:

(Müslümanların güçlü iki düşmanı birleşerek denizden ve karadan Çanakkale’ye saldırmıştı.

Fakat Allah’ın yardımı ordumuza yetişti ve askerlerimiz çelik bedenli birer kale oldu.

En sonunda, asker evlâtlarımın azmi karşısında düşman âcizliğini anladı.

[Düşman askeri] İslâm’ın kalbini (İstanbul’u) ele geçirmeye gelmişken şerefini ayaklar altına alarak kaçtı.

Reşad! Şükür secdesine kapan ve Allah’ın İslâm ülkelerini daima güvenli kılması için dua et.)

Sultan Reşad bu gazelde; Müslümanların kuvvetli ve ezelî iki düşmanı İngiltere’yle Fransa’nın karadan ve denizden Çanakkale Boğazı’na hücum ettiğini, fakat Allah’ın yardımı ve Türk askerinin olağanüstü mücadele ve mücahedesi karşısında amaçlarına ulaşamadıklarını belirtir. Devamında, kahraman ordumuzun azmi karşısında, İstanbul’u ele geçirmek isteyen düşmanın âcizliğini anlayarak ve haysiyetlerini ayaklar altına alarak kaçıp gittiğini ifade eder.

En sonda da Allah’ın Türk yurdunu sonsuza değin güvenli bir yer kılması için dua eder.

“Bu samimi şiir her şeyden önce çok sâde ve basittir… Yek-âhenk ve yek-âvâz diyebileceğimiz gazel, bir plana bağlı olduğundan içinde düşünce ve kelime tekrarı yoktur. Bu itibarla bir sehl-i mümteni örneği sayılabilecek değerdedir.”

Exit mobile version